Cuộc chạy đua vũ khí trí tuệ nhân tạo

Theo Lực lượng Phòng vệ Australia (ADF), Laser năng lượng cao di động Fractl - vũ khí năng lượng định hướng đầu tiên của nước này - có thể theo dõi những vật thể nhỏ như một mảnh 10 xu di chuyển với tốc độ 100 km/giờ ở khoảng cách xa và có đủ năng lượng đốt cháy thép. AIM Defense, một công ty có trụ sở tại Melbourne, thiết kế loại tia laser có kích thước bằng chiếc va li, có chức năng giống như một chiếc đèn hàn di chuyển với tốc độ ánh sáng.

Công ty tuyên bố tia laser Fractl sử dụng hệ thống theo dõi và quang học tiên tiến nhất thế giới, cho phép chùm tia laser của nó chạm tới một máy bay không người lái đang di chuyển với tốc độ 100 km/giờ từ khoảng cách 1 km với độ chính xác tuyệt đối. Chùm tia nhắm mục tiêu vào các bộ phận quan trọng của máy bay không người lái như roto, hệ thống dây điện và máy ảnh, cho phép truy xuất thiết bị để phân tích pháp y và hiểu biết sâu sắc về hoạt động.

Hạ sĩ Patrick Flanagan của ADF cho biết: “Bạn nhấn một nút để theo dõi máy bay không người lái và máy tính sẽ tiếp quản, sau đó bạn nhấn một nút khác để ‘bóp cò’ giống như một trò chơi điện tử”. Theo ADF, bằng cách sử dụng ngón trỏ, người điều khiển có thể nhanh chóng chuyển đổi mục tiêu giữa máy quay video của máy bay không người lái, khối trung tâm hoặc một trong các cánh quạt. Chỉ mất vài giây để vô hiệu hóa máy ảnh và hai hoặc ba giây để vô hiệu hóa roto. Hệ thống này cũng được thiết kế để tích hợp liền mạch vào các khung hiện có, giảm tải cho người vận hành đồng thời tăng cường thời gian phản hồi. Có khả năng triển khai cao, Fractl cung cấp cả tùy chọn pin và nguồn AC. Toàn bộ thiết bị sẵn sàng sử dụng tại hiện trường nặng dưới 50 kg, khiến nó cực kỳ di động và dễ sử dụng trong nhiều tình huống hoạt động khác nhau.

AIM tuyên bố Fractl có kích thước và chi phí bằng 1/10 so với các hệ thống laser khác hiện có trên thị trường, khiến nó trở thành một trong những giải pháp hiệu quả và tiết kiệm chi phí nhất cho phép phòng thủ chống máy bay không người lái. Trong cuộc trình diễn, nguyên mẫu có thể triển khai của hệ thống đã thể hiện khả năng của nó bằng cách “tiêu diệt mạnh mẽ” một máy bay không người lái ở độ cao 500 mét. Mặc dù hiệu quả của tia laser bị hạn chế bởi nguồn điện, nhưng trước đó nó đã tấn công máy bay không người lái ở khoảng cách 1 km. Quan chức công ty nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc trình diễn Puckapunyal, cho thấy đây là một bước tiến tới việc đạt được phạm vi tương tự như hệ thống một micron của họ, đạt tới 1,5 km đối với cảm biến phản hồi và khoảng 1 km đối với khả năng tiêu diệt mạnh mẽ.

Tia laser tĩnh, im lặng mang lại sự tương phản rõ rệt với vũ khí thông thường. Trong một cuộc trình diễn song song với các đội thiết giáp, vũ khí chống UAS sử dụng năng lượng định hướng tỏ ra có hiệu quả cao và ít có sai sót, trong khi những phương pháp truyền thống tiêu tốn lượng đạn đáng kể. Quan chức ADF nhấn mạnh lợi thế của loại vũ khí laser là gần như không giới hạn, miễn là có năng lượng và hệ thống điều khiển hỏa lực hiện đại cần theo dõi và tấn công máy bay không người lái. Vì máy bay không người lái có thể có nhiều hình dạng khác nhau nên quân đội sẽ cần sử dụng nhiều công cụ để vô hiệu hóa mối đe dọa. Eli Lea, sĩ quan điều phối và triển khai hệ thống Robot và hệ thống tự động nói: “Việc bắn UAS nhỏ nhiều cánh quạt ra khỏi bầu trời là một thách thức đặc biệt. Vũ khí năng lượng định hướng có thể phát hiện, theo dõi và tấn công các loại mục tiêu đó”.

Mảng vệ tinh theo dõi tên lửa siêu thanh tiên tiến của Mỹ đã theo dõi vụ phóng thử nghiệm siêu thanh đầu tiên của mình - Cơ quan Phòng thủ tên lửa Mỹ (MDA) tuyên bố. MDA đóng vai trò là cơ quan điều hành của Bộ Quốc phòng Mỹ về phòng thủ siêu thanh. Ngày thử nghiệm chính xác chưa được tiết lộ nhưng mục tiêu có thể được phóng từ đảo Wallops ở bang Virginia. Điều này xảy ra chỉ hơn một tuần sau khi MDA thông báo họ sẽ tiến hành thử nghiệm đầu tiên “sớm”. Mạng vệ tinh có cái gọi là Cảm biến không gian theo dõi đạn đạo và siêu âm (HBTSS) đã được triển khai lên quỹ đạo vào tháng 2/2024.

HBTSS được thiết kế để cung cấp cho MDA cảnh báo sớm về những tên lửa siêu thanh tiềm năng. Hiện tại, những hệ thống trên mặt đất tuy phức tạp nhưng vẫn bị hạn chế bởi độ cong của Trái đất và quỹ đạo của các chuyến bay tên lửa siêu thanh. Để đạt được điều này, mạng cảm biến trên quỹ đạo sẽ có tầm nhìn không bị cản trở, cho phép đánh chặn chính xác và kịp thời hơn. Nhiều báo cáo ban đầu cho thấy mạng cảm biến đã thu thập thành công dữ liệu sau khi phóng”, cơ quan này cho biết trong một tuyên bố ngày 14/6/2024. Họ nói thêm: “MDA sẽ tiếp tục đánh giá dữ liệu chuyến bay trong thời gian tới”. MDA và Cơ quan phát triển vũ trụ Mỹ (SDA) sở hữu 10 vệ tinh theo dõi tên lửa trên quỹ đạo. 8 trong số các vệ tinh này thuộc về SDA, trong khi hai vệ tinh còn lại thuộc về MDA.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu số vệ tinh của SDA có theo dõi vụ phóng hay không. Mặc dù mạng cảm biến MDA và SDA được phát triển thông qua một số chương trình khác nhau, nhưng phiên bản tàu vũ trụ SDA sắp tới sẽ tích hợp các khả năng này bằng cách đưa vào cảm biến trường nhìn trung bình có trên mạng vệ tinh HBTSS. Cảm biến HBTSS có thể theo dõi mục tiêu mờ nhạt hơn và gửi dữ liệu đến các thiết bị đánh chặn. Chòm sao cuối cùng sẽ bao gồm 100 vệ tinh cung cấp phạm vi phủ sóng toàn cầu về các vụ phóng tên lửa tiên tiến. Hiện tại, số lượng nhỏ tàu vũ trụ cung cấp phạm vi phủ sóng hạn chế.

Giám đốc SDA Derek Tournear tuyên bố việc phối hợp các cơ hội theo dõi cho mạng lưới vệ tinh là một thách thức lớn vì chúng phải được bố trí tại địa điểm tiến hành những vụ thử tên lửa. Tournear lưu ý ngoài việc theo dõi những chuyến bay thử nghiệm thường lệ của Bộ Quốc phòng, mạng lưới vệ tinh còn quét mọi điểm nóng toàn cầu để tìm hoạt động tên lửa khi chúng bay quanh Trái đất. Chuyến bay mà mạng lưới vệ tinh theo dõi là chuyến đi đầu tiên của Máy thử siêu âm HTB-1 của MDA. Phương tiện này đóng vai trò như một nền tảng để thực hiện loạt thí nghiệm siêu thanh khác nhau và thử nghiệm các bộ phận tiên tiến.

HTB-1 tham gia vào một bộ sưu tập mở rộng những hệ thống thử nghiệm chuyến bay tốc độ cao, bao gồm Sàn thử nghiệm siêu âm khả năng nâng cao đa dịch vụ của Trung tâm quản lý tài nguyên thử nghiệm và chương trình Khả năng thử nghiệm siêu âm và tốc độ cao trên không của Đơn vị đổi mới quốc phòng. Defense News đưa tin MDA chưa tiết lộ nhiều chi tiết về HTB, bao gồm cả công ty hoặc số công ty phát triển hệ thống này.

Trung tướng Heath Collins bình luận: “Thử nghiệm này là một thành công lớn đối với MDA và các đối tác của chúng tôi, đánh dấu sự khởi đầu của một nền tảng thử nghiệm giá cả phải chăng cho phép tiến hành loạt thí nghiệm. HTB-1 thể hiện một bước tiến đáng kể về khả năng thử nghiệm siêu thanh. HTB sẽ cho phép Mỹ theo đuổi một loạt công nghệ tiên tiến có thể hoạt động đáng tin cậy trong môi trường bay siêu thanh”.

Sứ mệnh toàn cầu của MDA là phát triển, thử nghiệm, triển khai và duy trì khả năng phòng thủ tên lửa tích hợp, nhiều lớp để bảo vệ lãnh thổ Mỹ cũng như các lực lượng được triển khai, đồng minh và bạn bè của nước này trước mọi cuộc tấn công tên lửa trong tất cả các giai đoạn bay. Trung tướng Heath Collins chỉ đạo tổ chức toàn cầu trị giá 11 tỷ USD với hơn 9.000 nhân viên quân sự, dân sự và hợp đồng. Collins thực hiện giám sát quản lý Hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ bao gồm quản lý chương trình tài nguyên phòng thủ tên lửa đồng bộ hóa với mọi dịch vụ hỗ trợ những yêu cầu của Bộ chỉ huy chiến đấu.